مقایسه احد در فلسفه افلوطین و واجب الوجود در فلسفه ملاصدرا
Authors
abstract
چکیده در فلسفة افلوطین و ملاصدرا، أحد و واجبالوجود ویژگی هایی دارند که در سایر موجودات یافت نمی شود؛ و اگر صفات مشابهی در سایر موجودات وجود دارد، منشأ آن همین مرتبه است. به همین ترتیب، صفاتی که در موجودات مادون أحد و واجبالوجود یافت می شوند، چنانچه بر ضعف و نقص دلالت کنند، از این مرتبه سلب می شوند. علیرغم تفاوت های مبنایی میان این دو فیلسوف، که به بنیان های فلسفی و مذهبی آنها مربوط است، مشابهت هایی نیز میان آن دو مشاهده می شود که با توجّه به تأثیر سنّت نوافلاطونی بر فلسفة اسلامی و بهویژه ملاصدرا، مقایسه میان این دو فیلسوف خالی از فایده نیست. توصیف وحدت حقیقی، نفی وجود محدود در أحد و واجبالوجود، عدم اتکای فعل أحد و واجبالوجود به اراده و علم زائد بر ذات و تناظر مرتبة عقل در فلسفة افلوطین با وجود منبسط و حقیقت وجود در فلسفة ملاصدرا، از نکات قابل بررسی در این مقایسه است.
similar resources
رد واجب الوجود در فلسفه ی سارتر (یک بررسی انتقادی)
سارتر وجود را کاملاً غیرضروری می داند و معتقد است که هیچ موجودی از هیچ ضرورتی برخوردار نیست. بنابراین خدا، که در تفکر دینی موجودی ضروری و واجب دانسته می شود، نمی تواند وجود داشته باشد. او دو استدلال در رد وجود خدا، به عنوان واجب الوجود، مطرح می کند. در استدلال اول ضرورت علّی وجود خدا و در استدلال دوم ضرورت منطقی وجود او را رد می کند. در این مقاله به شرح این دو استدلال و نقد آنها پرداخته می شود.
full textارتباط نفس با مجردات و مادیات در فلسفه افلوطین و ملاصدرا
مسئله ارتباط مجرد و مادی یکی از مسائل مهم در فلسفه است. نفس به دلیل هویت دوگانهای که دارد، میتواند نقشی واسطهای را میان عالم عقل و طبیعت را ایفا کند. نقش واسطهگری نفس، در فلسفه افلوطین و ملاصدرا به دو شکل متفاوت ترسیم شده است. از دیدگاه افلوطین، نفس دارای جنبهای فرودین و جنبهای عالی است. جنبه عالی نفس متصل به عقل است و هرگز تنزل نمیکند. اما نفس دارای جنبه فروتری نیز هست که با ماده در ارت...
full textمقایسه مسئله سیر روح در فلسفه هگل و حرکت جوهری در فلسفه ملاصدرا
ملاصدرا با بحث حرکت جوهری، بحث حرکت در فلسفه را به ساحت مابعداطبیعه میکشاند. از نظر وی تمام موجودات به سمت کمال در حرکتند و از این طریق است که تجرد نفس را اثبات میکند. هگل نیز کل تاریخ فلسفه را فرآیند روح مطلق میبیند که از طریق ذهنهای کرانمند به خود میاندیشد تا به کمال، یعنی آزادی برسد. هدف از این مقاله بررسی مسئله حرکت در این دو فیلسوف و مقایسه آن دو با یکدیگر است.
full textمقایسه معرفت شناسانه وجود و ماهیت در فلسفه ملاصدرا با نومن و فنومن در فلسفه کانت
مسئله شناخت یکی از مسائل مهم فلسفه به شمار می رود. از آنجا که موضوع کلیدی حکمت متعالیه اصالت وجود است، مسئله شناخت نیز به این موضوع ارتباط می یابد. طبق اصالت وجود، وجود امری اصیل و محقق در خارج و ماهیت امری اعتباری است. از نظر ملاصدرا حقیقت وجود در ذهن نمی آید، بنابراین انطباق بین ذهن و عین در فلسفه ملاصدرا به نوعی به مسئله ماهیت و وجود بازگشت می کند. البته دو معنا از اصیل از عبارات ملاصدرا قاب...
full textنسبیتگرایی در فلسفه ملاصدرا
این مقاله با بررسی معانی مختلفی ذات و ماهیت در تفکر فیلسوفان مسلمان و با بررسی مبانی مهم فلسفه ملاصدرا ثابت میکند که ذات و ماهیت در این فلسفه رد میشود و امری قراردادی و اعتباری خواهد بود. لذا این تفکر در بحث از نحوه تحقق کلیات دیدگاهی نومینالیستی دارد و از همینرو به لحاظ معرفتشناختی تفکری نسبیتگراست و شناخت واقعیت را امری نسبی میداند. در این فلسفه، امکان شناخت ضروری و مطلق واقعیت وجود ...
full textMy Resources
Save resource for easier access later
Journal title:
پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت)Publisher: دانشگاه امام صادق (ع)
ISSN 2228-6578
volume 9
issue 1 2012
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023